کنتاکتور چیست؟

یکی از پر کاربرد ترین قطعات برقی در تابلو های برق صنعتی، کنتاکتور ها هستند. این کلید ها، کلید های مغناطیسی هستند که به واسطه خاصیت آهنربایی سیم پیچ بوبین آن، درصورت فعال شدن باعث اتصال فک بالا و پایین کنتاکتورها شده و با این عملکرد موجب وصل یا قطع مدارات الکتریکی (مدارقدرت و فرمان) می گردد. کنتاکتور یک کلید کنترلی است که وجود آن در بیشتر مدارات برق صنعتی الزامی است. این کلید های مغناطیسی دارای 3 کنتاکت اصلی و تعدادی کنتاکت کمکی هستند.

مزایا و کاربرد:

1. کنترل از راه دور با ریموت سیم دار: اینگونه مدارها معمولا از یک تابلو برق حاوی کنتاکتورها و دیگر قطعات برقی به علاوه یک کابل ارتباطی فرمان که متصل به یک ریموت می باشد، تشکیل شده است. اپراتور از طریق ریموت سیم دار می تواند مدار را فعال یا غیر فعال نماید، این مدار معمولا در جرثقیل های سقفی کاربرد دارد.
2. کنترل از راه دور با ریموت بی سیم: دقیقا عملکرد مطالب فوق، با جایگزینی یک کیت الکترونیک ریموت بی سیم انجام می شود. بدین صورت که با نصب این کیت درون تابلو برق و تنظیمات آن می توان توسط ریموت بی سیم کنتاکتور های داخل تابلو برق را فعال یا غیر فعال نمود. از نمونه ی تولید کننده این کیت ها می توان شرکت های: بتا و سایلکس را نام برد. این مدارها کاربرد های فراوانی در صنایع دارند،از جمله بالا بر های صنعتی و جرثقیل های سقفی.
3. سرعت بالا در قطع و وصل مجدد: باتوجه به اینکه با تحریک الکتریکی بوبین، امکان قطع و وصل شدن کنتاکتور ها فراهم می شود، بنابراین امکان سرعت قطع و وصل در این کلید ها نسبت به کلید های دستی بسیار بالا تر می باشد. به همین دلیل کاربرد آنها در صنایع بسیار وسیع است.

انواع کنتاکتور:

1. تکفاز: کنتاکتور های تکفاز عموما دارای ۲تیغه قدرت می باشند.
   
2. سه فاز:کنتاکتور های ۳فاز دارای سه تیغه قدرت می باشند‌.
   با توجه به اینکه از کنتاکتورهای سه فاز در مدار های تکفاز نیز میتوان استفاده نمود، بنابراین کاربرد این کلید های مغناطیسی در صنایع بسیار وسیع و گسترده است.
   

   کنتاکتور اشنایدر

اجزای کنتاکتور:

به طور کلی این قطعات از دو قسمت اصلی بوبین و ترمینال ها تشکیل می شوند.

بوبین: بویین قطعه سیم پیچی است که دارای یک هسته آهنی که در وسط آن بوده و با اتصال جریان برق به دو سر سیم پیچ آن خاصیت آهنربایی پیدا می کند. ولتاژ برق سیم پیچ بر اساس نوع نیاز مدار می تواند از 12vتا ۳۸۰v متغیر باشد.

ترمینال ها: کنتاکتورها دارای سه ترمینال اصلی ورودی به نام های L1/L2/L3 می باشند. این ترمینال ها متصل به سه تیغه اصلی ورودی هستند. ترمینال های خروجی اصلی به نام های T1/T2/T3 که متصل به پلاتین ها یا تیغه های قدرت خروجی کنتاکتور می باشند. ترمینال های A1,A2 نمایشگر ۲سر سیم پیچ بوبین می باشند. همچنین ترمینال های فرمان روی کنتاکتور و گاهی کنار آن قرار دارند و با شماره های 13,14و یا 43 , 44 مشخص می شوند.

بخش های کنتاکتور اشنایدر

چگونه بوبین کنتاکتور را تعویض می کنیم؟

گاهی در اثر استهلاک و یا نوسانات برق ممکن است بوبین صدمه ببیند. در این صورت بایستی ۲عدد پیچ اتصال قسمت فوقانی کنتاکتور به قسمت تحتانی را باز کنید. سپس بوبین معیوب را از جایگاه خود خارج کنید و بوبین جدید را جاسازی کنید. با این کار عملا با هزینه پایین کنتاکتور خود را تعمیر کرده و به چرخه تولید باز گردانید.

بسیاری از خسارت های وارده به بوبین در اثر توجه نکردن به ولتاژ آن می باشد. با عنایت به اینکه بوبین کنتاکتور در ولتاژ های 12 تا 380 ولت موجود است، گاها اپراتور ها با وارد کردن ولتاژ های نامناسب به دو سر بوبین، باعث میشوند سیم پیچ آنها بسوزد. این گونه خسارت موجبات عدم اراِئه خدمات گارانتی را توسط شرکت تولید کننده یا وارد کننده فراهم می سازد.